2020 – 2023
Visie
De erfgoedsector in Nederland is van oudsher een behoudsector: bescherming en instandhouding stonden altijd centraal. Over het algemeen kan gesteld worden dat de kwaliteit van de monumenten in Nederland goed is. Particulier initiatief speelt een belangrijke en groeiende rol in behoud en beleving van ons erfgoed. Voor de toekomst is het verstandig – zo niet noodzakelijk – om het draagvlak voor het Nederlandse erfgoed voortdurend en op vernieuwende wijze te vergroten. Alleen dan kunnen ook toekomstige generaties profijt hebben van de waarde van monumenten voor de Nederlandse samenleving.
Missie
Stichting ErfgoedLab wil op onafhankelijke wijze vernieuwende initiatieven op erfgoedgebied kansen bieden en hiermee de sector versterken, emanciperen of verder professionaliseren. De stichting is daarbij schakel tussen verschillende partijen en staat open voor samenwerking met organisaties buiten de erfgoedsector. De stichting richt zich speciaal op projecten die:
- de samenwerking tussen erfgoedorganisaties bevorderen
- informatie delen en innovatie versterken
- publieksbereik en –belangstelling vergroten
- vrijwilligersparticipatie bevorderen
Positionering
ErfgoedLab wil een kraamkamer zijn voor nieuwe ideeën en initiatieven die een landelijke (of zelfs internationale) impact en uitstraling hebben. Dit ‘laboratorium’ jaagt vernieuwende projecten in de erfgoedsector aan en zorgt ervoor dat deze projecten na enige tijd in de sector worden ingebed en op eigen benen kunnen staan. De stichting onderscheidt zich van andere erfgoedinstanties door de snelheid van handelen, een kleine, slagvaardige (project)organisatie en de intentie om samenwerking binnen en buiten de sector te vergroten. De stichting is actief binnen alle geledingen van het erfgoed, zowel materieel als immaterieel.
Doelstellingen
Eind 2023 wil ErfgoedLab de reputatie hebben aanjager te zijn van vernieuwende erfgoedprojecten door:
- uitvoering van minimaal 4 projecten
- vergroting van de zichtbaarheid van vernieuwende projecten in de erfgoedsector
- organisatie van een jaarlijkse pitchronde
Capaciteiten
De stichting kan vernieuwende initiatieven het volgende bieden:
- Aansturing en coaching van projectmanager(s)
- Contacten leggen binnen en buiten de erfgoedsector
- Advisering en begeleiding van fondsenwerving
- Aanbod van communicatiekanalen richting erfgoedsector
Profilering
Stichting ErfgoedLab treedt zelf niet actief naar buiten: de activiteiten zijn de ‘merken’, waardoor ErfgoedLab een soort ‘Unilever’ achter deze merken is. De activiteiten vanuit de stichting voeren ook onderling verwante logo’s.
Kernwaarden
- Snel
- Vernieuwend
- Ondernemend
- Verbindend
- Innoverend
Activiteiten
ErfgoedLab faciliteert, stimuleert en ontwikkelt projecten die gericht zijn op:
1. Innovatie
Initiatiefnemers kunnen hun vernieuwende projecten ‘aanbieden’ en onderbrengen bij ErfgoedLab. Dit kunnen projecten zijn die gericht zijn op specifieke doelgroepen, die op andere manieren laten kijken naar de erfgoedsector, die gericht zijn op herbestemming etc. Hiervoor kunnen bijvoorbeeld pitches georganiseerd worden.
2. Draagvlakontwikkeling
Hieronder vallen projecten die gericht zijn op het betrekken van het brede publiek bij het Nederlandse erfgoed. Voorbeelden hiervan zijn de Open Monumentendag, MeerHierover en Jaar van…
3. Verbinding en samenwerking
Het gaat hier om initiatieven die partijen binnen en buiten de erfgoedsector bij elkaar brengen en die tot (onverwachte) samenwerkingsverbanden kunnen leiden.
Actualiteit
De bedoeling van een laboratorium is dat de succesvolle ontwikkelingen uiteindelijk het lab verlaten. Dat geldt ook voor de activiteiten onder de vlag van ErfgoedLab. De afgelopen jaren zijn de MonumentenMonitor, het Monumentencongres, de Erfgoedstem en eind 2018 MeerHierover verdergegaan als zelfstandige ondernemingen of ondergebracht bij passende partijen.
Een nieuw project binnen ErfgoedLab is de European Heritage Tribune, een internationale digitale nieuwsbrief gericht op Europees cultureel erfgoed. Momenteel verkennen wij ook een aantal nieuwe initiatieven die weer een plek binnen ErfgoedLab kunnen krijgen. Het gaat dan om projecten om meer jeugd te betrekken bij erfgoed, de verbinding tussen stad en (cultuur)landschap te leggen etc.
Uitvoering en financiering
Alle initiatieven die via of vanuit ErfgoedLab geïnitieerd worden, zijn eigendom van de stichting. De projectmanagers zijn verantwoordelijk voor een sluitende exploitatie van hun projecten en dragen verantwoording af aan het bestuur. Ieder bestuurslid heeft een eigen portefeuille van een of meerdere projecten waar hij/zij bij betrokken is. In contracten worden duidelijke afspraken vastgelegd tussen bestuur en projectmanager(s) over de verdeling van financiële verantwoordelijkheden. De projecten moeten – door de bank genomen – ook in financiële zin renderen. ErfgoedLab bouwt primair vanuit de projectinkomsten een reserve op die gebruikt kan worden voor investering in en eventuele exploitatiedekking van nieuwe initiatieven.